Szpotawość kolan to stan rzeczy w której staw kolanowy zapada się do boku- do zewnętrznej strony. Jeśli szpotawość odnosi się do obu nóg będą one układały się w swoisty sposób.
Co się dzieje podczas gdy kolano jawi się być szpotawe ?
W poprawnych warunkach kość udowa porusza się względem kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując właściwe położenie. Jakość tego ślizgu jest dobra bo kolano jest stabilizowane:
od bocznej strony dzięki:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni przebiegających tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej z kolei stabilizację umożliwiają:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni bignących tymże rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.

Odpowiednie ustawienie kości w stosunku do siebie okazuje się być nadrzędne do pracy powyżej opisanych struktur. https://fizjoterapeutasanok65.werite.net/post/2019/12/22/%EF%BB%BFKolana-szpotawe-jak-powinna-wygl%C4%85da%C4%87-gimnastyka-korekcyjna-Prosto-z-tego-%C5%BAr%C3%B3d%C5%82a. jednakże staw kolanow ucieka do boku (szpotawość) zaburza to położenie łąkotki bocznej, która to nie ślizga się poprawnie, napięcie torebki stawowej i dodatkowo więzadeł po stronie bocznej, niedobrze wpływa na funkcjonowanie mięśni biegnących w tej okolicy.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swą stabilność i zdaje się być z większym natężeniem skłonny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do boku”, grozi to urazem więzadeł pobocznych lub chociaż urazie łąkotki.
Trzeba dodać, że jeśli szpara stawowa po stronie zewnętrznej zostanie poszerzona, to po drugiej stronie- pewnie dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę przyśrodkową- takowa sytuacja zwiększa ryzyko pęknięcia łąkotki przyśrodkowej !

Z jakiej przyczyny kolano jest szpotawe ?
To istotne zapytanie które wypada sobie zadać przed przystąpieniem do leczenia.
Przyczyn może okazać się wiele- niewłaściwe ustawienie kości wobec siebie, poluzowanie aparatu więzadłowego w kolanie, nieprawidłowe ustawienie miednicy, czy choćby niewłaściwe ustawienie stawu skokowego.

Z różnych czynników kość udowa jest w stanie się skręcić w stosunku do kości podudzia osłabiając zewnętrzną część stawu.
Co z tym uczynić ?
Aby zabrać się za fizjoterapię tego gatunku dolegliwości powinno się w 1-szej kolejności wyszukać przyczynę tegoż stanu rzeczy. Aby to uczynić posiadamy możliwość przeprowadzić:
-testy więzadeł kolana- aby przejrzeć czy jest przyzwoicie stabilizowane,
-testy mięśniowe- tak aby posprawdzać czy napięcie mięśni jest właściwe,
- testy łąkotek- tak by stwierdzić czy pracują odpowiednio i są dobrze ustabilizowane,
-należy zbadać ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej niewłaściwe położenie może prowokować skręcenie podudzia w stosunku do kości udowej,
-warto ocenić ustawienie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie potrafią prowokować skręcenie kości udowej w stosunku do kości podudzia.

Po pierwsze dokładne badanie.
Jeżeli już dostrzeżemy, iż coś wydaje się nie tak, iż kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się nieprawidłowo, czy dziecko skarży się na ból postanawiamy udać się do specjalisty- tylko do jakiego ? Większa część rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, choć ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Toteż też wydaje skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem. W tym miejscu przeważnie powstaje się pierwsze zdziwienie, albowiem do lekarza specjalisty zwykle oczekuje się w kolejce i to całkiem sporo. https://www.storeboard.com/blogs/architecture/and65279;band243;l-i-przeskakiwanie-w-barku-zawartoand347;and263;-witryny/1507871 takiej wizycie lekarz winien określić problem, jak również jego źródło- ponieważ to jest kluczowe w procesie leczenia. Powinien sprawdzić postawę dziecka, posprawdzać zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale również wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Przychodzi ocenić też stabilność poszczególnych stawów a także funkcjonowanie więzadeł. Gdy już odbędziemy taką wizytę, lekarz przebada dziecko i odkryje problem którym są szpotawe kolana przypuszczalnie wystawi skierowanie na rehabilitację. W takim skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana szpotawe” i dodatkowo, jakie dzialania zrealizować, często będzie to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, oraz fizykoterapia. W tym miejscu rodzi się pierwszy zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę dysfunkcji a dla fizjoterapeuty przedstawia tylko skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd nasz rehabilitant ma posiadać wiedzę jakiego rodzaju to ćwiczenia ? W końcu gatunek wykonywanej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest podłoże problemu, czy występuje przykurcz w biodrze ? A może mięśnie stabilizujące kolano wykazują zbyt niskie napięcie i kolano jest niestabilne - w takim razie ćwiczenia będą wyglądały zupełnie inaczej. Zachodzi więc pytanie- czy fizjoterapeuta nie powinien osobiście przebadać i zdiagnozować dziecka ? A jeśli tak, to po co w tym łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
Podczas ćwiczeń.
Podczas gdy dziecko jest już na rehabilitacji należy się upewnić, że robi dobre ćwiczenia ! Wielokrotnie bowiem przytrafia się tak, że przez natłok pracy i pacjentów prowadzi się taką gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy mieszane z dziećmi które posiadają różnorodne schorzenia. Powinno się w takim razie zaryzykować pytanie- czy dziecko które ma szpotawe kolana, ma wykonywać te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Bezspornie, że nie. Takowe przypadki powinny być wykonywane osobno, mieć indywidualnie dopasowane ćwiczenia i robić je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że szpotawe kolano może mieć przeróżne przyczyny z całą pewnością warto stwierdzić, że dwie osoby mające szpotawe kolana mogą robić inny rodzaj ćwiczeń bowiem przyczyna ich problemu okazuje się być inna !
Co mam zrobić jeśli moje dziecko ma szpotawe kolana ?
Z wcześniej opisanego tekstu można wyciągnąć zasadniczy wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu odnalezienia stosownej diagnozy i zlecenia rehabilitacji, lub możesz też udać się do fizjoterapeuty, który przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.